ဦးဇင္း ဦးဝီရသူရဲ့ ေဖ့စ္ဘြတ္မွာ ေမးသူ
အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးဆုိျပီး ပညာရွင္မ်ားေျဖၾကားရန္ ေမးထားတဲ့ ေမးခြန္းမ်ားကုိ
က်ေနာ္က ပညာရွင္ မဟုတ္ေပမဲ ျမင္သလို ေဆြးေႏြးခြင့္ျပဳေစလုိပါတယ္။
၁။ ကမၻာအရပ္ရပ္မွာ ခရစ္ယာန္၊ ဟိႏၵဴ၊ ဗုုဒၶဘာသာ-စတဲ့ဘာသာဝင္ေတြ အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာ ဘာသာေရး ဆိုင္ရာ ျပႆနာ ပဋိပကၡေတြ မရွိၾကဘဲ မူဆလင္ေတြနဲ႔ အျခားဘာသာေပါင္းစုံတုိ႔သည္ အစဥ္အၿမဲ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားေနၾကသည္မွာ ဘာ့ေၾကာင့္ဟု ထင္ပါသနည္း။
၂။ မူဆလင္အခ်င္းခ်င္းျဖစ္ေသာ ရွီယိုက္ႏွင့္ စြန္နီတို႔သည္ ၎တို႔ အခ်င္းခ်င္း အၿမဲတမ္း တိုက္ခို္က္ သတ္ျဖတ္လ်က္ ရွိၾကသည္မွာ အဘယ့္ေၾကာင့္နည္း။
၃။ ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာအမ်ားစုႀကီးခိုရာေဒသတြင္ မူဆလင္မ်ားႏွင့္ ျပႆနာမရွိဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေနထုိင္ၾကၿပီး ရခုိင္လူနည္းစုရွိၿပီး မူဆလင္အင္အားႀကီးမားသည့္ ေဒသမ်ားမွာသာ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ပြားေနၾကသည္မွာ အဘယ့္ေၾကာင့္နည္း။
၄။ ရခုိင္ႏွင့္မူဆလင္မွာ မည္သူက ေသြးဆာမုန္းတီးေနသနည္း-ဆိုတာကို အမွန္အတိုင္း ခန္႔မွန္းသုံးသပ္မႈ မျပဳႏုိင္သမွ် ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို မတည္ေဆာက္ႏုိင္ဆိုသည္ကို သင္လက္ခံပါလား။
၅။ မူဆလင္ကမၻာမွာ လူ႕အခြင့္အေရးမရွိဘဲနဲ႔ ျမန္မာႏွင့္အျခားႏုိင္ငံမ်ားမွာ လူ႕အခြင့္အေရးကို အသုံးခ် ေတာင္းဆိုမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနၾကတာ ဘာအတြက္ေၾကာင့္ဟု ထင္ပါသနည္း။
၆။ အမ်ဳိးသမီးမ်ားကို အဝတ္ေလွာင္အိမ္အတြင္း ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားၿပီး မည္သည့္အခြင့္အေရးမွ မေပးသည့္ ဘာသာဝင္မ်ားသည္ လူ႕အခြင့္အေရးကို ေအာ္ဟစ္ေတာင္းဆိုေနၾကသည္မွာ မည္သည့္ရည္ရြယ္ခ်က္ေၾကာင့္ ပါနည္း။
ေမးသူ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး
ပထမေမးခြန္းမွာ “ကမၻာအရပ္ရပ္မွာ ခရစ္ယာန္၊ ဟိႏၵဴ၊ ဗုုဒၶဘာသာ-စတဲ့ဘာသာဝင္ေတြ အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာ ဘာသာေရး ဆိုင္ရာ ျပႆနာ ပဋိပကၡေတြ မရွိၾကဘဲ” ဆုိပါတယ္။
အိႏၵိယမွာ ဟိႏၵဴအစြန္းေရာက္ေတြက ခရစ္ယန္ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာကုိ ေစာ္ကားတုိက္ခုိက္ေနတာ အခုထက္ထိလဲ မၾကာခဏဆိုသလုိ ရွိေနပါတယ္။ ဆရီလကၤာ(သီဟုိဠ္)မွာ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြက ဟိႏၵဴႏွင့္ မြတ္စလင္ေတြရဲ့ သာသနာေရးအေဆာက္အဦးေတြကို ဖ်က္ဆီးေနတာလဲ ရွိေနပါတယ္။ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြမွာ မြတ္စလင္ေတြရဲ့ သာသနာေရးအေဆာက္အဦးေတြ၊ သခၤိ်ဳင္းေျမေတြကုိ ခရစ္ယာန္အစြန္းေရာက္ေတြက ဖ်က္ဆီးေနတာလဲ ျဖစ္ေနဆဲျဖစ္တယ္။ မြတ္စလင္ကဘဲ ျပသနာေတြကုိ တစ္ဖက္သတ္ ဖန္တီးေနတယ္ဆုိတာက မမွန္ပါဘူး။
သုိ႔ေသာ္ မြတ္စလင္က ျဖစ္တာမ်ားတယ္ဆုိတာက မွန္တယ္။ ဘာေၾကာင့္မ်ားေနသလဲ။ အစၥလာမ္သာသနာေပၚေပါက္တာ ႏွစ္(၁၅၀၀)ေလာက္ရွိျပီ။ အရင္တုန္းက မြတ္စလင္ေတြရဲ့ အဲဒီသတင္းဆုိးေတြကုိ မၾကားရဘဲ အခု ႏုိင္းဝမ္းဝမ္းလို႔ေခၚတဲ့ (၂၀၀၁)ကစျပီးေတာ့မွ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ဆက္တုိက္ျဖစ္လာရတာကုိ သတိျပဳဖုိ႔လုိပါတယ္။ အစၥလာမ္ဘာသာက ဆုိးတယ္ဆုိရင္ အဲဒီဘာသာတရား စေပၚကတည္းက ဆုိးတဲ့သတင္းေတြ ရွိေနရမွာေပါ့။ ဒါေတြကုိ ေျခေျချမစ္ျမစ္ သိဖုိ႔က မြတ္စလင္ႏုိင္ငံေတြရဲ့ ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ေတြကုိ သိထားဖုိ႔ လုိပါမယ္။ ေလ့လာဖုိ႔ လုိပါတယ္။
နံပါတ္(၂)ျဖစ္တဲ့ ဆြႏၷီႏွင့္ ရွီယာျပသနာက သမုိင္းေၾကာင္းအရ ေက်ာင္းေတာ္က ရန္စျဖစ္ပါတယ္။ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ အျမင္မတူမႈေတြက ဗုဒၶဘာသာ၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာမွာ ရွိၾကသလို အစၥလာမ္မွာလဲ ရွိေနတယ္။ သုိ႔ေသာ္ မတူတာက အစၥလာမ္ဘာသာမွာ ႏိုင္ငံေရးအာဏာဆုိင္ရာ ျပသနာေတြက ဝင္ရႈပ္လာေတာ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္လာရတယ္။ ဒါက မေကာင္း၊ မမွန္တဲ့ ကိစၥတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။
နံပါတ္သုံးေမးခြန္းျဖစ္တဲ့ “ ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာအမ်ားစုႀကီးခိုရာေဒသတြင္ မူဆလင္မ်ားႏွင့္ ျပႆနာမရွိဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေနထုိင္ၾကၿပီး ရခုိင္လူနည္းစုရွိၿပီး မူဆလင္အင္အားႀကီးမားသည့္ ေဒသမ်ားမွာသာ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ပြားေနၾကသည္မွာ အဘယ့္ေၾကာင့္နည္း။”
ဒီေမးခြန္းကေတာ့ အေတာ္ခ်ာတဲ့ ေမးခြန္းပါ။ ရခုိင္အမ်ားစုေနတဲ့ စစ္ေတြဘက္မွာ မြတ္စလင္ေတြ အမ်ားအျပား ဒုကၡေရာက္ေနျပီး၊ မြတ္စလင္အမ်ားစုေနတ့ဲ ေမာင္းေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္ဘက္မွာ ရခုိင္အနည္းစုေလးကသာ ဒုကၡေရာက္ေနတာကို အစုိးရစာရင္းအရေကာ၊ ရခုိင္စာရင္းအရပါ သိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာအမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ေနရာတုိင္းမွာ ျပသနာမျဖစ္ဘူးဆုိတာ မမွန္ပါဘူး။ တဖန္ ဗုဒၶဘာသာအမ်ားစုေနတဲ့ ေတာင္ပုိင္းျမိဳ႕ေတြမွာ ျဖစ္ဖုိ႔ အစပ်ိဳးေနတာ၊ အနည္းအက်ဥ္း ဟုိတစ္ကြက္ ဒီတစ္ကြက္ ျဖစ္ေနတာေတြက ရွိေနပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ မျဖစ္ခဲ့တာကေတာ့ မွန္ပါတယ္။ ခုေနခါမွာ သူမွန္ ကုိယ္မွန္ေျပာေနၾကေပမဲ့ ျဖစ္ရပ္မွန္က တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ေပၚလာမွာပါ။ အဲဒီက်မွဘဲ ဒီေမးခြန္းရဲ့ အေျဖကုိ တိတိက်က် သိလာမွာပါ။
ေမးခြန္းေလးက “ရခုိင္ႏွင့္မူဆလင္မွာ မည္သူက ေသြးဆာမုန္းတီးေနသနည္း-ဆိုတာကို အမွန္အတိုင္း ခန္႔မွန္းသုံးသပ္မႈ မျပဳႏုိင္သမွ် ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို မတည္ေဆာက္ႏုိင္ဆိုသည္ကို သင္လက္ခံပါလား။” ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေမးခြန္းမ်ိဳးက ေမးသင့္တဲ့ ေမးခြန္းမဟုတ္ပါဘူး။ သုိ႔ေသာ္ မည္သူက ေသြးဆာမုန္းတီးေနသလဲဆုိတာကုိ တစ္ကယ္ သိခ်င္တယ္ဆုိရင္ နာမည္ေဖၚစရာမလုိတဲ့ စစ္တမ္းမ်ိဳး ေေကာက္ၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္။ အမွန္မေတာ့ ဒီေမးခြန္းရဲ့ အေျဖမွန္ကုိ ရခုိင္ႏွင့္ မြတ္စလင္ ႏွစ္ဖက္စလုံးက သိၾကပါတယ္။ က်ေနာ္လည္း သိပါတယ္။ ျမန္မာအပါအဝင္ အျခားတုိင္းရင္သားေတြလည္း သိၾကပါတယ္။ ေမးခြန္းရွင္ေတာင္ သိခ်င္ သိႏုိင္ပါတယ္။
တစ္ခု အေလးအနက္ထားျပီး ေျပာခ်င္တာက လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရး ပဋိပကၡဆုိတာ ကမၻာေပၚမွာ ျမန္မာတစ္ခုတည္း၊ ရခုိင္တစ္ခုတည္း ျဖစ္ဖူးတာ မဟုတ္ပါဘူး ဆိုတာပါဘဲ။ ျပသနာေတြကုိ ႏွစ္ဖက္စလုံးက မွန္မွန္ကန္ကန္ သုံးသပ္ အေျဖရွာလုိစိတ္ ရွိမယ္ဆုိရင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ႀကိမ္းေသတည္ေဆာက္ႏုိင္ပါတယ္။
ေမးခြန္း(၅)က “ မူဆလင္ကမၻာမွာ လူ႕အခြင့္အေရးမရွိဘဲနဲ႔ ျမန္မာႏွင့္အျခားႏုိင္ငံမ်ားမွာ လူ႕အခြင့္အေရးကို အသုံးခ် ေတာင္းဆိုမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနၾကတာ ဘာအတြက္ေၾကာင့္ဟု ထင္ပါသနည္း။” ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ကယ္ေတာ့ မြတ္စလင္ကမၻာက ျပည္သူေတြဟာ သနားစရာ အင္မတန္ေကာင္းပါတယ္။ အာဏာရွင္အစုိးရေတြႏွင့္ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ေတြၾကားမွာ ခင္ဗ်ားတုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔လုိ သာမန္မိသားစုေတြ၊ ျပည္သူေတြက လူ႔အခြင့္အေရး ဆုံးရႈံးျပီး ဓါးစာခံျဖစ္ေနရတာပါ။ အခုျမင္ေနရတဲ့ အၾကမ္းဖက္သူေတြက တစ္ကမၻာလုံးမွာ တစ္ေသာင္းရွိမလား။ တစ္သိန္းေတာ့ မရွိေလာက္ပါဘူး။ တစ္သိန္းရွိရင္ေတာင္ မြတ္စလင္ဦးေရ သန္း၂၀၀၀ႏွင့္ အခ်ိိဳးခ်ၾကည့္ရင္ ၀.၀၀၀၀၅%ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေမးခြန္းအတြက္ က်ေနာ့အေျဖကေတာ့ မြတ္စလင္ကမၻာဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ အေနာက္ကမၻာဘဲျဖစ္ျဖစ္ သူတုိ႔ေျပာတာက သူတုိ႔ျဖစ္ေစခ်င္တာကုိ ေျပာတာျဖစ္တယ္။ ေျပာႏုိင္ၾကပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံရဲ့ လူအခြင့္အေရးစံကုိ က်ေနာ္တုိ႔ျပည္သူေတြကသာ ဆုံးျဖတ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ သူမ်ားေျပာတုိင္း လုိက္မလုပ္ႏုိင္ပါဘူး။
ေမးခြန္း(၆)က “ အမ်ဳိးသမီးမ်ားကို အဝတ္ေလွာင္အိမ္အတြင္း ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားၿပီး မည္သည့္အခြင့္အေရးမွ မေပးသည့္ ဘာသာဝင္မ်ားသည္ လူ႕အခြင့္အေရးကို ေအာ္ဟစ္ေတာင္းဆိုေနၾကသည္မွာ မည္သည့္ရည္ရြယ္ခ်က္ေၾကာင့္ ပါနည္း။”
ေမးခြန္း(၆)အတြက္ အေျဖက ေမးခြန္း(၅)ႏွင့္ ထပ္တူျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ ႏုိင္ငံတုိင္းမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြကုိ ဖိႏွိပ္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တူရကီ၊ အလ္ေဘးနီးယား၊ အီရတ္မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ သိပ္ေခတ္မွီပါတယ္။ အီရန္မွာ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြက ဖိႏွိပ္ေနေသာ္လည္း အီရန္က အမ်ိဳးသမီး ပညာတတ္ႏႈံးက တစ္ကမၻာလုံးမွာ အျမင့္ဆုံးျဖစ္ပါတယ္။ ပါကစၥတန္မွာ ျပသနာေတြရွိေနေပမဲ့ အမ်ိုးသမီးဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဆုိးတဲ့ႏုိင္ငံေတြက သိပ္ဆုိးပါတယ္။ ဆိုးတဲ့ႏုိင္ငံေတြက ပုိမ်ားပါတယ္။ ျမန္မာျပည္က အမ်ိဳးသမီးေတြက ကမၻာမွာ ဂုဏ္ယူစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ အခြင့္အေရးျမင့္မားျပီးျဖစ္ပါတယ္။
(copy-www.mmsy.org/ )
၁။ ကမၻာအရပ္ရပ္မွာ ခရစ္ယာန္၊ ဟိႏၵဴ၊ ဗုုဒၶဘာသာ-စတဲ့ဘာသာဝင္ေတြ အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာ ဘာသာေရး ဆိုင္ရာ ျပႆနာ ပဋိပကၡေတြ မရွိၾကဘဲ မူဆလင္ေတြနဲ႔ အျခားဘာသာေပါင္းစုံတုိ႔သည္ အစဥ္အၿမဲ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားေနၾကသည္မွာ ဘာ့ေၾကာင့္ဟု ထင္ပါသနည္း။
၂။ မူဆလင္အခ်င္းခ်င္းျဖစ္ေသာ ရွီယိုက္ႏွင့္ စြန္နီတို႔သည္ ၎တို႔ အခ်င္းခ်င္း အၿမဲတမ္း တိုက္ခို္က္ သတ္ျဖတ္လ်က္ ရွိၾကသည္မွာ အဘယ့္ေၾကာင့္နည္း။
၃။ ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာအမ်ားစုႀကီးခိုရာေဒသတြင္ မူဆလင္မ်ားႏွင့္ ျပႆနာမရွိဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေနထုိင္ၾကၿပီး ရခုိင္လူနည္းစုရွိၿပီး မူဆလင္အင္အားႀကီးမားသည့္ ေဒသမ်ားမွာသာ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ပြားေနၾကသည္မွာ အဘယ့္ေၾကာင့္နည္း။
၄။ ရခုိင္ႏွင့္မူဆလင္မွာ မည္သူက ေသြးဆာမုန္းတီးေနသနည္း-ဆိုတာကို အမွန္အတိုင္း ခန္႔မွန္းသုံးသပ္မႈ မျပဳႏုိင္သမွ် ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို မတည္ေဆာက္ႏုိင္ဆိုသည္ကို သင္လက္ခံပါလား။
၅။ မူဆလင္ကမၻာမွာ လူ႕အခြင့္အေရးမရွိဘဲနဲ႔ ျမန္မာႏွင့္အျခားႏုိင္ငံမ်ားမွာ လူ႕အခြင့္အေရးကို အသုံးခ် ေတာင္းဆိုမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနၾကတာ ဘာအတြက္ေၾကာင့္ဟု ထင္ပါသနည္း။
၆။ အမ်ဳိးသမီးမ်ားကို အဝတ္ေလွာင္အိမ္အတြင္း ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားၿပီး မည္သည့္အခြင့္အေရးမွ မေပးသည့္ ဘာသာဝင္မ်ားသည္ လူ႕အခြင့္အေရးကို ေအာ္ဟစ္ေတာင္းဆိုေနၾကသည္မွာ မည္သည့္ရည္ရြယ္ခ်က္ေၾကာင့္ ပါနည္း။
ေမးသူ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး
ပထမေမးခြန္းမွာ “ကမၻာအရပ္ရပ္မွာ ခရစ္ယာန္၊ ဟိႏၵဴ၊ ဗုုဒၶဘာသာ-စတဲ့ဘာသာဝင္ေတြ အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာ ဘာသာေရး ဆိုင္ရာ ျပႆနာ ပဋိပကၡေတြ မရွိၾကဘဲ” ဆုိပါတယ္။
အိႏၵိယမွာ ဟိႏၵဴအစြန္းေရာက္ေတြက ခရစ္ယန္ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာကုိ ေစာ္ကားတုိက္ခုိက္ေနတာ အခုထက္ထိလဲ မၾကာခဏဆိုသလုိ ရွိေနပါတယ္။ ဆရီလကၤာ(သီဟုိဠ္)မွာ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြက ဟိႏၵဴႏွင့္ မြတ္စလင္ေတြရဲ့ သာသနာေရးအေဆာက္အဦးေတြကို ဖ်က္ဆီးေနတာလဲ ရွိေနပါတယ္။ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြမွာ မြတ္စလင္ေတြရဲ့ သာသနာေရးအေဆာက္အဦးေတြ၊ သခၤိ်ဳင္းေျမေတြကုိ ခရစ္ယာန္အစြန္းေရာက္ေတြက ဖ်က္ဆီးေနတာလဲ ျဖစ္ေနဆဲျဖစ္တယ္။ မြတ္စလင္ကဘဲ ျပသနာေတြကုိ တစ္ဖက္သတ္ ဖန္တီးေနတယ္ဆုိတာက မမွန္ပါဘူး။
သုိ႔ေသာ္ မြတ္စလင္က ျဖစ္တာမ်ားတယ္ဆုိတာက မွန္တယ္။ ဘာေၾကာင့္မ်ားေနသလဲ။ အစၥလာမ္သာသနာေပၚေပါက္တာ ႏွစ္(၁၅၀၀)ေလာက္ရွိျပီ။ အရင္တုန္းက မြတ္စလင္ေတြရဲ့ အဲဒီသတင္းဆုိးေတြကုိ မၾကားရဘဲ အခု ႏုိင္းဝမ္းဝမ္းလို႔ေခၚတဲ့ (၂၀၀၁)ကစျပီးေတာ့မွ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ဆက္တုိက္ျဖစ္လာရတာကုိ သတိျပဳဖုိ႔လုိပါတယ္။ အစၥလာမ္ဘာသာက ဆုိးတယ္ဆုိရင္ အဲဒီဘာသာတရား စေပၚကတည္းက ဆုိးတဲ့သတင္းေတြ ရွိေနရမွာေပါ့။ ဒါေတြကုိ ေျခေျချမစ္ျမစ္ သိဖုိ႔က မြတ္စလင္ႏုိင္ငံေတြရဲ့ ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ေတြကုိ သိထားဖုိ႔ လုိပါမယ္။ ေလ့လာဖုိ႔ လုိပါတယ္။
နံပါတ္(၂)ျဖစ္တဲ့ ဆြႏၷီႏွင့္ ရွီယာျပသနာက သမုိင္းေၾကာင္းအရ ေက်ာင္းေတာ္က ရန္စျဖစ္ပါတယ္။ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ အျမင္မတူမႈေတြက ဗုဒၶဘာသာ၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာမွာ ရွိၾကသလို အစၥလာမ္မွာလဲ ရွိေနတယ္။ သုိ႔ေသာ္ မတူတာက အစၥလာမ္ဘာသာမွာ ႏိုင္ငံေရးအာဏာဆုိင္ရာ ျပသနာေတြက ဝင္ရႈပ္လာေတာ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္လာရတယ္။ ဒါက မေကာင္း၊ မမွန္တဲ့ ကိစၥတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။
နံပါတ္သုံးေမးခြန္းျဖစ္တဲ့ “ ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာအမ်ားစုႀကီးခိုရာေဒသတြင္ မူဆလင္မ်ားႏွင့္ ျပႆနာမရွိဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေနထုိင္ၾကၿပီး ရခုိင္လူနည္းစုရွိၿပီး မူဆလင္အင္အားႀကီးမားသည့္ ေဒသမ်ားမွာသာ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ပြားေနၾကသည္မွာ အဘယ့္ေၾကာင့္နည္း။”
ဒီေမးခြန္းကေတာ့ အေတာ္ခ်ာတဲ့ ေမးခြန္းပါ။ ရခုိင္အမ်ားစုေနတဲ့ စစ္ေတြဘက္မွာ မြတ္စလင္ေတြ အမ်ားအျပား ဒုကၡေရာက္ေနျပီး၊ မြတ္စလင္အမ်ားစုေနတ့ဲ ေမာင္းေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္ဘက္မွာ ရခုိင္အနည္းစုေလးကသာ ဒုကၡေရာက္ေနတာကို အစုိးရစာရင္းအရေကာ၊ ရခုိင္စာရင္းအရပါ သိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာအမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ေနရာတုိင္းမွာ ျပသနာမျဖစ္ဘူးဆုိတာ မမွန္ပါဘူး။ တဖန္ ဗုဒၶဘာသာအမ်ားစုေနတဲ့ ေတာင္ပုိင္းျမိဳ႕ေတြမွာ ျဖစ္ဖုိ႔ အစပ်ိဳးေနတာ၊ အနည္းအက်ဥ္း ဟုိတစ္ကြက္ ဒီတစ္ကြက္ ျဖစ္ေနတာေတြက ရွိေနပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ မျဖစ္ခဲ့တာကေတာ့ မွန္ပါတယ္။ ခုေနခါမွာ သူမွန္ ကုိယ္မွန္ေျပာေနၾကေပမဲ့ ျဖစ္ရပ္မွန္က တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ေပၚလာမွာပါ။ အဲဒီက်မွဘဲ ဒီေမးခြန္းရဲ့ အေျဖကုိ တိတိက်က် သိလာမွာပါ။
ေမးခြန္းေလးက “ရခုိင္ႏွင့္မူဆလင္မွာ မည္သူက ေသြးဆာမုန္းတီးေနသနည္း-ဆိုတာကို အမွန္အတိုင္း ခန္႔မွန္းသုံးသပ္မႈ မျပဳႏုိင္သမွ် ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို မတည္ေဆာက္ႏုိင္ဆိုသည္ကို သင္လက္ခံပါလား။” ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေမးခြန္းမ်ိဳးက ေမးသင့္တဲ့ ေမးခြန္းမဟုတ္ပါဘူး။ သုိ႔ေသာ္ မည္သူက ေသြးဆာမုန္းတီးေနသလဲဆုိတာကုိ တစ္ကယ္ သိခ်င္တယ္ဆုိရင္ နာမည္ေဖၚစရာမလုိတဲ့ စစ္တမ္းမ်ိဳး ေေကာက္ၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္။ အမွန္မေတာ့ ဒီေမးခြန္းရဲ့ အေျဖမွန္ကုိ ရခုိင္ႏွင့္ မြတ္စလင္ ႏွစ္ဖက္စလုံးက သိၾကပါတယ္။ က်ေနာ္လည္း သိပါတယ္။ ျမန္မာအပါအဝင္ အျခားတုိင္းရင္သားေတြလည္း သိၾကပါတယ္။ ေမးခြန္းရွင္ေတာင္ သိခ်င္ သိႏုိင္ပါတယ္။
တစ္ခု အေလးအနက္ထားျပီး ေျပာခ်င္တာက လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရး ပဋိပကၡဆုိတာ ကမၻာေပၚမွာ ျမန္မာတစ္ခုတည္း၊ ရခုိင္တစ္ခုတည္း ျဖစ္ဖူးတာ မဟုတ္ပါဘူး ဆိုတာပါဘဲ။ ျပသနာေတြကုိ ႏွစ္ဖက္စလုံးက မွန္မွန္ကန္ကန္ သုံးသပ္ အေျဖရွာလုိစိတ္ ရွိမယ္ဆုိရင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ႀကိမ္းေသတည္ေဆာက္ႏုိင္ပါတယ္။
ေမးခြန္း(၅)က “ မူဆလင္ကမၻာမွာ လူ႕အခြင့္အေရးမရွိဘဲနဲ႔ ျမန္မာႏွင့္အျခားႏုိင္ငံမ်ားမွာ လူ႕အခြင့္အေရးကို အသုံးခ် ေတာင္းဆိုမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနၾကတာ ဘာအတြက္ေၾကာင့္ဟု ထင္ပါသနည္း။” ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ကယ္ေတာ့ မြတ္စလင္ကမၻာက ျပည္သူေတြဟာ သနားစရာ အင္မတန္ေကာင္းပါတယ္။ အာဏာရွင္အစုိးရေတြႏွင့္ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ေတြၾကားမွာ ခင္ဗ်ားတုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔လုိ သာမန္မိသားစုေတြ၊ ျပည္သူေတြက လူ႔အခြင့္အေရး ဆုံးရႈံးျပီး ဓါးစာခံျဖစ္ေနရတာပါ။ အခုျမင္ေနရတဲ့ အၾကမ္းဖက္သူေတြက တစ္ကမၻာလုံးမွာ တစ္ေသာင္းရွိမလား။ တစ္သိန္းေတာ့ မရွိေလာက္ပါဘူး။ တစ္သိန္းရွိရင္ေတာင္ မြတ္စလင္ဦးေရ သန္း၂၀၀၀ႏွင့္ အခ်ိိဳးခ်ၾကည့္ရင္ ၀.၀၀၀၀၅%ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေမးခြန္းအတြက္ က်ေနာ့အေျဖကေတာ့ မြတ္စလင္ကမၻာဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ အေနာက္ကမၻာဘဲျဖစ္ျဖစ္ သူတုိ႔ေျပာတာက သူတုိ႔ျဖစ္ေစခ်င္တာကုိ ေျပာတာျဖစ္တယ္။ ေျပာႏုိင္ၾကပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံရဲ့ လူအခြင့္အေရးစံကုိ က်ေနာ္တုိ႔ျပည္သူေတြကသာ ဆုံးျဖတ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ သူမ်ားေျပာတုိင္း လုိက္မလုပ္ႏုိင္ပါဘူး။
ေမးခြန္း(၆)က “ အမ်ဳိးသမီးမ်ားကို အဝတ္ေလွာင္အိမ္အတြင္း ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားၿပီး မည္သည့္အခြင့္အေရးမွ မေပးသည့္ ဘာသာဝင္မ်ားသည္ လူ႕အခြင့္အေရးကို ေအာ္ဟစ္ေတာင္းဆိုေနၾကသည္မွာ မည္သည့္ရည္ရြယ္ခ်က္ေၾကာင့္ ပါနည္း။”
ေမးခြန္း(၆)အတြက္ အေျဖက ေမးခြန္း(၅)ႏွင့္ ထပ္တူျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ ႏုိင္ငံတုိင္းမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြကုိ ဖိႏွိပ္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တူရကီ၊ အလ္ေဘးနီးယား၊ အီရတ္မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ သိပ္ေခတ္မွီပါတယ္။ အီရန္မွာ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြက ဖိႏွိပ္ေနေသာ္လည္း အီရန္က အမ်ိဳးသမီး ပညာတတ္ႏႈံးက တစ္ကမၻာလုံးမွာ အျမင့္ဆုံးျဖစ္ပါတယ္။ ပါကစၥတန္မွာ ျပသနာေတြရွိေနေပမဲ့ အမ်ိုးသမီးဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဆုိးတဲ့ႏုိင္ငံေတြက သိပ္ဆုိးပါတယ္။ ဆိုးတဲ့ႏုိင္ငံေတြက ပုိမ်ားပါတယ္။ ျမန္မာျပည္က အမ်ိဳးသမီးေတြက ကမၻာမွာ ဂုဏ္ယူစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ အခြင့္အေရးျမင့္မားျပီးျဖစ္ပါတယ္။
(copy-www.mmsy.org/ )