အေမရိကန္ ႏိုင္ငံေရာက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း မိုးသီးဇြန္ မႏွစ္က ျမန္မာျပည္ အလည္ခဏျပန္လာစဥ္ (ဓာတ္ပံု – ဧရာဝတီ)
အခ်က္နွစ္ခ်က္ ေတြ႔ပါတယ္။
ပထမတခ်က္က သမၼတက နႈတ္နဲ႔သာ ဖိတ္ေခၚေနျပီး ဥပေဒအရ၊ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းအရ ဘာမွ အဆင္သင့္ျပင္ထားတာ မရွိေသးဘူး။ ဆုိလိုတာကေတာ့ ေအာ္စလုိမွာ လုပ္တဲ့ သမၼတ နဲ႔ ေတြ႔ဆုံပဲြအတြင္း ေတာခုိေက်ာင္းသားေဟာင္းတဦးေမးခဲ့သလုိ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔မွာ ပါ၀င္ခဲ့သူေတြ၊ မတရားအသင္းအျဖစ္ ေၾကညာခံထားရတဲ့အဖြဲ႔၀င္ေတြ၊ နာမည္ပ်က္ စာရင္းသြင္း ခံထားရသူေတြကိစၥကို အစိုးရက အခုထိ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မလုပ္ေပးေသးဘူးလုိ႔ သူတုိ႔က ေထာက္ျပပါတယ္။
”ဒါေပမယ့္ (သမၼတရံုး၀န္ၾကီး) ဦးစုိးသိန္းက အေျပာသက္သက္ေတာ့ မဟုတ္ေလာက္ဘူးဗ်။ သူေျပာျပီး နွစ္ပတ္ေလာက္အတြင္း က်ေနာ္ ဗီဇာသြားေလွ်ာက္ေတာ့ ၇ ရက္အတြင္း ဗီဇာ ရတယ္ဗ်။ သံရံုးေတြကို သူတုိ႔ ညႊန္ၾကားထားပုံ ရပါတယ္” ဆုိျပီး သမၼတရဲ့ ဥေရာပခရီးစဥ္ျပီးမွ ဗီဇာ သြားေလ်ာက္သူတဦးက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာ္ေ၀းအပါအ၀င္ စကင္ဒီေနဗီးယန္းနုိင္ငံေတြမွာ သံရံုးမရွိေသးတဲ့အတြက္ လန္ဒန္၊ ပဲရစ္၊ ဘာလင္ သုိ႔မဟုတ္ ဘရာဆဲလ္ျဖစ္ျဖစ္ အခ်ိန္ကုန္ခံ သြားေလွ်ာက္ရတယ္လုိ႔ သူကဆုိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အရင္ကလုိ ေဆြ ၇ ဆက္၊ မ်ဳိး ၇ ဆက္အေၾကာင္း ေဖာင္ျဖည့္ခုိင္းတာကုိလည္း သံရံုးက လုပ္ေနတုန္း၊ ျပည္ထဲေရးဌာနက ခြင့္ျပဳခ်က္ကုိေစာင့္ရမယ္၊ ဘယ္ဌာနကုိ တင္ျပရဦးမယ္ဆုိ တာမ်ဳိးေတြလည္း လုပ္ေနဆဲပဲလုိ႔ သူကေျပာပါတယ္။
ဒီအခက္အခဲက အခ်ိန္ယူျပီး ေစာင့္ႏိုင္ရင္ အဆင္ေျပသြားနုိင္ပါတယ္။ ဒုတိယ အခက္ခဲကမွ တကယ့္ အခက္အခဲလုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိရင္ တတိယနုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာေတြ ျမန္မာနုိင္ငံျပန္လည္ဖုိ႔အတြက္ ျမန္မာနုိင္ငံသားမဟုတ္ေတာ့ဘဲ နုိင္ငံျခားသားအျဖစ္ခံယူထားျပီးျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့ သက္ေသအေထာက္ထားျပနုိင္ဖို႔ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္လာေနလို႔ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလုပ္ထုံးလုပ္နည္းကို မသိတဲ့လူ အေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ နုိင္ငံျခားသားအျဖစ္ ခံယူတာဟာ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္မရွိသူေတြရဲ့ လုပ္ရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုရွယ္မီဒီယာ Facebook ေတြေပၚမွာ ေ၀ဖန္ေရးသားေနတာကို ေတြ႔ေနရပါတယ္။ တဆက္တည္းမွာဘဲ ဒုကၡသည္အျဖစ္ တတိယနုိင္ငံေတြဆီ ေရာက္လာသူေတြဟာ တသက္လုံး ဒုကၡသည္အျဖစ္ ဆက္ေနျပီး ဘာအလုပ္မွမလုပ္ပဲ သက္ဆုိင္ရာအစိုးရဆီက လက္ျဖန္႔ ေတာင္းစားေနသလုိ ေ၀ဖန္ေရးသားေနၾကတာကိုလဲ ေတြ႔ေနရပါတယ္။
”အဲဒါေတာ့ အေသအခ်ာ ရွင္းျပဖို႔ လုိမယ္ဗ်။ ေနာ္ေ၀ေရာက္ျမန္မာေတြကုိ သူတုိ႔ အိမ္မျပန္နုိင္မခ်င္း ေနာ္ေ၀အစိုးရက ဆက္လက္ေစာင့္ေရွာက္ေပးထားပါဆုိျပီး ၀န္ၾကီးဦးစုိးသိန္း ကိုယ္တုိင္ ေျပာသြားတာကို ေထာက္ရင္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရကုိယ္တုိင္က က်ေနာ္တုိ႔ အေျခအေနကုိ အေသအခ်ာ နားလည္ထားပုံမရေသးဘူး” လုိ႔ ေအာ္စလုိ ေဆြးေႏြးပဲြကိုတက္ခဲ့တဲ့ ေတာခုိေက်ာင္းသားေဟာင္းတဦးက ေျပာပါတယ္။
ဆုိလိုတာကေတာ့ တတိယနိင္ငံေတြဆီ ဒုကၡသည္အျဖစ္ေရာက္လာၾကတဲ့ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီရွိတဲ့ (အေမရိ ကန္၊ ကေနဒါ၊ ဥေရာပ၊ နယူးဇီလန္နဲ႔ ၾသစေၾတးလ်ရိွ ျမန္မာဒုကၡသည္ အားလုံးေပါင္းရင္ တသိန္း၀န္းက်င္ေလာက္ရွိမယ္) ဒီပုဂၢဳိလ္ေတြဟာ တတိယ နုိင္ငံမထြက္ခင္ ထုိင္းနယ္စပ္ က ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာေနျပီး ကုလသမဂၢအေထာက္အပံ့နဲ ႔ေနခဲ့ၾကတာမွန္ေပမမယ့္ တတိယ နုိင္ငံေရာက္ ျပီးခ်ိန္မွာေတာ့ အဲဒီလုိမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။
သက္ဆုိင္ရာနုိင္ငံအလုိက္ ဒုကၡသည္လက္ခံေရး အစီအစဥ္ေတြ အနည္းအက်ဥ္း ကြဲျပားေပမယ့္ အၾကမ္းအားျဖင့္က ပထမ တနွစ္ နွစ္နွစ္ေလာက္ကိုပဲ အစိုးရက ေထာက္ပံ့ေၾကးေပးပါတယ္။ အဲဒီ တနွစ္ နွစ္နွစ္အတြင္း သက္ဆုိင္ရာနုိင္ငံရဲ့ ဘာသာစကားကုိ တတ္ေအာင္သင္၊ နွစ္နွစ္ျပည့္တာနဲ႔ အလုပ္ထဲ ၀င္နုိင္ေအာင္ ေမာင္းသြင္းျပီး ေနာက္ထပ္ ဘာမွမေပးေတာ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တတိယနုိင္ငံေရာက္ျပီးသူတုိင္း နွစ္နွစ္ေလာက္ပဲ ဒုကၡသည္ဆက္ျဖစ္ျပီး အဲဒီနွစ္နွစ္ေက်ာ္တာနဲ႔ သာမန္နုိ္င္ငံသားတဦးလုိ ကုိယ္အလုပ္ ကုိယ္လုပ္ ကုိယ့္ထမင္း ကုိယ္ရွာစားရတဲ့ သေဘာပါ။
သူတုိ႔လုပ္ရတဲ့အလုပ္ဆုိတာကလည္း ထုိင္းနုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာအလုပ္သမားေတြ လုပ္ရတဲ့အလုပ္နဲ႔ သိပ္မကြာပါဘူး။ သန္႔ရွင္းေရး၊ ဘိုးဘြားရိပ္သာကူညီေရး၊ မူၾကိဳကေလးထိန္းေရးအပါအ၀င္ တကယ့္ေအာက္ေျခသိမ္း အလုပ္ေတြလုပ္ျပီး ပင္ပင္ပန္းပန္းနဲ႔ ဘ၀ကုိ ရုန္းကန္ေနတာ ေတြ႔ေနရပါတယ္။ ဒါေတြကုိ အမ်ား ျပည္သူသိေအာင္ ဒီပုဂၢိဳလ္ေတြက သိပ္ထုတ္မေျပာခ်င္တဲ့အတြက္ အခုလုိ အထင္လြဲမႈေတြ၊ တတိယ နုိင္ငံမွာေနျပီး လက္ျဖန္႔ေတာင္းစားေနသူေတြအျဖစ္ ဆုိရွယ္မီဒီယာေပၚ ေ၀ဖန္ခံေနရတာပါ။
အဲ…ေရွ့မွာေျပာခဲ့တဲ့အတုိင္း ဒီလူေတြဟာ ထုိင္းနယ္စပ္ရွိ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကေန ထြက္လာသူေတြ ဆုိမွေတာ့ သူတုိ႔မွာ ျမန္မာနုိင္ငံက နုိင္ငံကူးလက္မွတ္ ဘယ္ပါပါ့မလဲ။ ဒုကၡသည္ဆုိတဲ့ စာတန္းကပ္ျပီး ထြက္လာရတဲ့ဘ၀ဆုိေတာ့ တတိယနုိင္ငံေတြဆီေရာက္တဲ့အခါမွာ သက္ဆုိင္ရာနုိင္ငံရဲ့ ခရီးသြားခြင့္လက္မွတ္၊ ေနထုိင္ခြင့္လက္မွတ္ေတြ လုပ္ရပါတယ္။
အဲဒီ ခရီးသြားလက္မွတ္မွာ ဘာေရးထားသလဲဆုိေတာ့ Except Myanmar လုိ႔ အထင္အရွား ေရးထားပါတယ္။ ျမန္မာနုိင္ငံမွအပ တကမၻာလုံးၾကိဳက္တဲ့ေနရာသြားလုိ႔ရတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ မပါပါ။ ဒီလက္မွတ္နဲ႔ ကမၻာပတ္ ေနၾကတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ အခု ျမန္မာနုိင္ငံမွာ နုိင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲျဖစ္ျပီ၊ ျပန္လာနုိင္ျပီလုိ႔ ဖိတ္ေခၚလုိက္တဲ့အခါ Except Myanmar စာအုပ္ၾကီးနဲ႔ ေနရအခက္၊ ျပန္ရအခက္ ျဖစ္ေနပါေတာ့တယ္။
ဒီေတာ့ Except Myanmar စာအုပ္အစား သက္ဆုိင္ရာနုိင္ငံရဲ့ နုိင္ငံသားအျဖစ္ ေလွ်ာက္ထားၾကရပါတယ္။ နုိင္ငံျခားသားျဖစ္မွ ျမန္မာသံရံုးက ဗီဇာထုတ္ေပးသလုိ သက္ဆုိင္ရာနုိင္ငံကလည္း သူ႔နုိင္ငံသား ျဖစ္ျပီးမွ ျမန္မာနုိင္ငံဆီ ခရီးသြားခြင့္ျပဳပါတယ္။ ဒီလုိ နုိင္ငံသားျဖစ္ဖုိ႔ ေလွ်ာက္ထားတဲ့ေနရာမွာလည္း တနုိင္ငံနဲ႔ တနုိင္ငံ ဥပေဒေတြ၊ အခ်ိန္ကာလေတြ မတူျပန္ဘူး။ တခ်ိဳ႕နုိင္ငံေတြက သူ႔နုိင္ငံမွာ နွစ္နွစ္ဆက္ တုိက္ေနျပီးရင္၊ သူတုိ႔နုိင္ငံရဲ့ ဘာသာစကားကိုလည္း သတ္မွတ္ခ်က္ စံခ်ိန္နဲ႔အညီေျပာတတ္ရင္ ေလွ်ာက္ခြင့္ရေပမယ့္ တခ်ဳိ႕နုိင္ငံေတြက ၇ နွစ္ေနျပီးမွ ေလွ်ာက္ခြင့္ရွိပါတယ္။ အဲဒီလုိ ေလွ်ာက္ထားတဲ့ကာလ၊ စိစစ္တဲ့ကာလကလည္း တနွစ္ေလာက္ထပ္ ၾကာျပန္ပါတယ္။
ဒီလုိနဲ႔ သမၼတ ကုိယ္တုိင္ ဖိတ္ေခၚခ်ိန္မွာေတာင္ ဒီပုဂၢိဳလ္ေတြက ေမာင္ၾကီးမျပန္နုိင္ျဖစ္ေနၾကတယ္ ဆုိပါေတာ့။
ဒီေနရာမွာ ေမးစရာရွိတာကေတာ့ ”နုိင္ငံျခားသားအျဖစ္ မခံယူပဲ၊ အဲဒီနုိင္ငံေတြဆီက ဘာမွမယူပဲနဲ႔ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၅ နွစ္က ေက်ာင္းသားဘ၀တုန္းက အိမ္ကေန စထြက္သြားစဥ္ကလုိ လက္ခ်ည္းဗလာနဲ႔ အျပီး ျပန္လာလုိ႔မရဘူးလား”ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းပါ။
တကယ္ေတာ့ ျပန္လာဖုိ႔ ဖိတ္ေခၚေနတာဟာ သမၼတနဲ႔ ၀န္ၾကီးအဖြဲ႔တင္မကပါဘူး။ မင္းကိုနုိင္တုိ႔ ၈၈ အဖြဲ႔ကလည္း အျပင္က ရဲေဘာ္ေတြျပန္လာျပီး တတ္နုိင္တဲ့ဖက္က ၀ုိင္းကူၾကပါလုိ႔ ဖိတ္ေခၚခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလုိ ဖိတ္ေခၚတဲ့အခါ ”ကေလးေတြရဲ့ ပညာေရးကိစၥ ရွိေသးတယ္ေလ” လုိ႔ သူ႔ရဲ့ ရဲေဘာ္ေဟာင္းေတြက ေျဖၾကတယ္လို႔ မင္းကုိနုိင္က ေအာ္စလုိေတြ႔ဆုံပဲြ အ တြင္းေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
ဆုိလုိတာကေတာ့ အခ်ိန္ကာလ ၂၅ နွစ္ၾကာျပီးတဲ့အခါ ရာစုနွစ္ရဲ့ ၄ ပုံ ၁ ပုံကို နယ္စပ္နဲ႔ တတိယနုိင္ငံ ေတြမွာ ေနထုိင္ျဖတ္သန္းျပီးတဲ့အခါ အသက္ေတြကလည္း ၄၀ ေက်ာ္ ၅၀ နီးပါးျဖစ္သြားတဲ့အခါ သူတုိရဲ့ စဥ္းစားပုံေတြဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၅ နွစ္ ေက်ာင္းသားအရြယ္က စဥ္းစားပုံနဲ႔ မတူေတာ့တဲ့ သေဘာပါ။ တနည္းအားျဖင့္ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အသက္ၾကီးသြားတဲ့လူေတြဟာ လူငယ္ဘ၀ကလုိ သိပ္မစြန္႔ စားရဲေတာ့ဘူးလုိ႔ အဓိပၸါယ္ယူနုိင္ပါတယ္။
”က်ေနာ္ကေတာ့ အဲဒီလုိ အျပီးစြန္႔ျပီး မျပန္ရဲေသးဘူးဗ်။ ဥပေဒအရလည္း ဘာမွ အာမခံခ်က္မရွိေသး၊ အေျပာင္းအလဲဆုိတာကလည္း ဘာမွ မေသခ်ာေသးဆုိေတာ့ အခ်ိန္မေရြး အဖမ္းခံရနုိင္တယ္။ ဒီေတာ့ ေလာေလာဆယ္မွာ သြားလုိက္ လာလုိက္ပဲ ေကာင္းပါတယ္ဗ်ာ” လို႔ နုိင္ငံျခားသားခံယူျပီးမွ ဗီဇာသြားေလွ်ာက္တဲ့ပုဂၢိဳလ္က ေျပာပါတယ္။
အေဝးေရာက္ ျမန္မာ အမ်ားစုက ဒီပုဂၢိဳလ္လုိပဲ စဥ္းစားေနၾကသလား။ ဒါမွမဟုတ္ အျပီး စြန္႔ျပီး ျပန္မယ့္လူေတြေကာ ရွိမလား။ ေနာက္တခါ ဒီဒုကၡသည္တသိန္း၀န္းက်င္ျပန္ေရး မျပန္ေရးကိစၥက ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ျပသခ်င္ေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲဆုိတာအတြက္ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ဆုိတာအတြက္ ဘယ္ေလာက္ အေရးပါေနလုိ႔လဲ။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အေမရိကန္နုိင္ငံျပီးရင္ ျမန္မာဒုကၡသည္ အမ်ားဆုံးလက္ခံထားတဲ့ နယူးဇီ္လန္နဲ႔ ၾသစေၾတးလ်က ျမန္မာမိသားစုေတြနဲ႔ ေတြ႔ရင္ အထက္ပါ အခက္အခဲ အတားအဆီးေတြ၊ မယုံသကၤာမႈေတြအတြက္ သမၼတနဲ႔၀န္ၾကီးအဖြဲ႔က တစုံတရာ ထည့္သြင္း စဥ္းစားေပးနုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။
ref:http://burma.irrawaddy.org