ဂ်ိဇ္ယာ အေၾကာင္းတေစ့တေစာင္း

ရွရီအဟ္ နဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အစၥလာမ္ ႏိုင္ငံေတာ္ေတြမွာ အစၥလာမ္
မဟုတ္တဲ့ အျခားဘာသာဝင္ အားလုံးကို ဂ်ိဇ္ယာ (Jizya) လို႕ေခၚတဲ့
တာဝန္ခံအခြန္ (သို႕) ကာကြယ္ေရးအခြန္ ေကာက္ခံ ခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီ Jizya ဟာ ဘာသာျခားတိုင္းအေပၚ ေကာက္ခံတဲ့အခြန္မဟုတ္
ပါဘူး။ ဘာသာျခားေတြထဲမွာမွ သန္သန္မာမာ စစ္မႈထမ္းႏိုင္တဲ့
အရြယ္ေရာက္ျပီးသား ေယာက္်ား ေတြအေပၚမွာသာေကာက္ခံတာပါ။
အမ်ိဳးသမီးေတြ၊ သက္ၾကီးရြယ္အိုေတြ၊ ကေလးသူငယ္ ေတြ မစြမ္း
သူေတြ နဲ႕ ဘုန္းၾကီး ရဟန္းေတြ အေပၚလုံးဝေကာက္ခံျခင္းမရွိပါ။
မြတ္စ္လင္မ္ေတြဟာ ဇကားသ္ လို႕ ေခါတဲ့ အလႈကို မျဖစ္မေနေပး
ရသလို၊ ဘာသာျခားေတြ ကေတာ့(Jizya) ကို မျဖစ္မေနေပးရပါ
တယ္။ အကယ္၍ ဘာသာျခား ဟာ စစ္မႈထမ္းမယ္ဆိုရင္ အဲဒီ Jizya
ကို ေပးစရာမလိုပါ။ ဆင္းရဲလြန္းလို႕ Jizya မေပးႏိုင္တဲ့ ဘာသာျခား
ကို Jizya ကင္း လြတ္ခြင့္ ေပးပါတယ္။ (ကိုးကား- The Oxford
Dictionary of the World Religions, Oxford University Press,
1997)